Aktualności
Białoruska Republika Ludowa 1918-1920. U podstaw białoruskiej państwowości – spotkanie z prof. dr hab. Dorotą Michaluk oraz Jarosławem Iwaniukiem
Dziekan Wydziału Nauk Historycznych oraz Dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej UMK serdecznie zapraszają na spotkanie z prof. dr hab. Dorotą Michaluk z Instytutu Historii i Archiwistyki UMK oraz Jarosławem Iwaniukiem z Fundacji Kamunikat.org poświęcone wydanej w języku białoruskim książce pt. Białoruska Republika Ludowa 1918-1920. U podstaw białoruskiej państwowości.
Spotkanie odbędzie się w czwartek 11 grudnia 2025 r. o godz. 17 w Bibliotece Głównej UMK w sali audytoryjnej nr 8, a poprowadzi je dr hab. Maciej Krotofil, prof. UMK – wicedyrektor Instytutu Historii i Archiwistyki UMK. Współorganizatorami wydarzenia są Białorusini Kujawsko-Pomorskie oraz Fundacja Kamunikat.org.
Upadek rosyjskiej monarchii w końcu I wojny światowej doprowadził do intensyfikacji ruchów narodowych i wysunięcia ambitnych programów politycznych. Narody, mieszkające na obrzeżach rosyjskiego państwa szybko przechodziły od planów autonomii politycznej do proklamacji niepodległych państw. Tą drogą poszły także elity białoruskie. 9 marca 1918 r. ogłoszone zostało powstanie Białoruskiej Republiki Ludowej, a 25 marca proklamowano jej niezależność. Projekt niepodległościowy nie został jednak zrealizowany. W monografii autorka omawia etapy formowania się białoruskiej państwowości, przyczyny niepowodzenia oraz losy białoruskich polityków stojących za ideą utworzenia Białoruskiej Republiki Ludowej. Jarosław Iwaniuk przedstawi także działalność Białoruskiej Biblioteki Internetowej Kamunikat.org, która w tym roku obchodzi jubileusz 25-lecia.
prof. dr hab. Dorota Michaluk jest pracownikiem Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jej zainteresowania naukowe obejmują historię oraz zagadnienia współczesne krajów Europy Wschodniej (Białoruś, Litwa, Ukraina). Specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących przemian społeczno-politycznych, procesów narodowościowych, pogranicza polsko-białoruskiego. Jej publikacje dotyczą historii Białorusi w XIX i w XX w., biografistyki, a także historii Podlasia w okresie nowożytnym (dzieje miast i osadnictwa). Współpracuje z wieloma badaczami z europejskich ośrodków naukowych.
Jarosław Iwaniuk – ukończył historię na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1992 r. pracuje jako dziennikarz radiowy (Białoruska Redakcja Polskiego Radia dla Zagranicy, Polskie Radio Białystok, Białoruskie Radio Racja). W 2000 r. stworzył Białoruską Bibliotekę Internetową Kamunikat.org, która obecnie liczy ponad 70 000 publikacji. Założona przez niego w 2018 r. Fundacja Kamunikat.org, po wydarzeniach 2020 r. w Białorusi zajmuje się także działalnością wydawniczą (wydano już ponad 70 książek tradycyjnych oraz ponad 60 audiobooków).
Дэкан Факультэта гістарычных навук УМК і Дырэктар Універсітэцкай бібліятэкі ў Торуні сардэчна запрашаюць на сустрэчу з праф. д-р. габ. Даротай Міхалюк з Інстытута гісторыі і архівістыкі УМК і Яраславам Іванюком з фонду Kamunikat.org, прысвечаную выдадзенай на беларускай мове кнізе Беларуская Народная Рэспубліка 1918-1920. Ля вытокаў беларускай дзяржаўнасці.
Сустрэча адбудзецца ў чацвер 11 снежня 2025 г. а 17 гадз. у Галоўнай бібліятэцы УМК у залi №8 (Торунь, вул. Ю. Гагарына 13), а правядзе яе д-р габ. Мацей Кратофіль, праф. УМК – намеснік Дырэктара Інстытута гісторыі і архівістыкі УМК. Суарганізатарамі мерапрыемства з’яўляюцца беларусы Куяўска-Паморскага ваяводства і фонд Kamunikat.org.
Падзенне расійскай манархіі напрыканцы Першай сусветнай вайны прывяло да ўзмацнення нацыянальных рухаў і прасоўвання амбітных палітычных праграм. Народы, якія знаходзіліся на ўскраінах расійскай дзяржавы, хутка пераходзілі ад планаў палітычнай аўтаноміі да абвяшчэння незалежных дзяржаў. Па гэтым шляху пайшлі і беларускія эліты. 9 сакавіка 1918 года была абвешчана Беларуская Народная Рэспубліка, а 25 сакавіка – яе незалежнасць. Аднак праект незалежнасці не быў рэалізаваны. У манаграфіі аўтарка акрэслівае этапы фарміравання беларускай дзяржаўнасці, паказвае прычыны няўдачы і лёс беларускіх палітыкаў, якія стаялі за ідэяй стварэння Беларускай Народнай Рэспублікі.
праф. д-р габ. Дарота Міхалюк з'яўляецца супрацоўніцай Інстытута гісторыі і архівістыкі Універсітэта Мікалая Каперніка ў Торуні. Яе навуковыя інтарэсы ўключаюць гісторыю і сучасныя праблемы краін Усходняй Еўропы (Беларусь, Літва, Украіна). Спецыялізуецца на пытаннях сацыяльна-палітычных пераўтварэнняў, нацыянальных працэсаў, польска-беларускага памежжа. Яе публікацыі прысвечаны гісторыі Беларусі ў XIX і XX стагоддзях, біяграфістыцы, а таксама гісторыі Падляшша Новага часу (гісторыя гарадоў і паселішчаў). Супрацоўнічае з многімі даследчыкамі з еўрапейскіх навуковых цэнтраў.
Яраслаў Іванюк – скончыў гістарычны факультэт Варшаўскага ўніверсітэта. З 1992 г. працуе радыёжурналістам (Беларуская рэдакцыя Польскага Радыё для замежжа, Польскае Радыё Беласток, Беларускае Радыё Рацыя). У 2000 г. стварыў Беларускую Iнтэрнэт-Бібліятэку Kamunikat.org, якая ў цяперашні час налічвае больш за 70 000 публікацый. Заснаваны ім у 2018 г. фонд Kamunikat.org пасля падзей 2020 г. у Беларусі таксама займаецца выдавецкай дзейнасцю (ужо выпушчана больш за 70 традыцыйных кніг і больш за 60 аўдыёкніг).