Wolny dostęp
II piętro: tel. (+ 48 56) 611-4410
III piętro: tel. (+48 56) 611-2091

mail: wolny.dostep@bu.umk.pl

Wolny dostęp - baner

Wolny dostęp (samoobsługa)

Jak korzystać z księgozbioru w Wolnym dostępie?

  • Księgozbiór zgromadzony w wolnym dostępie znajduje się na poziomie I, II i III piętra Biblioteki. Swobodny dostęp do książek i czasopism, możliwość samodzielnego wyboru i wypożyczania - to główne zalety tej przestrzeni. Na piętrach znajdują się również miejsca pracy dla czytelników.

  • Zbiory w wolnym dostępie prezentowane są w 13 kolekcjach dziedzinowych. 12 kolekcji znajduje się na II piętrze, kolekcja Bibliologia i Naukoznawstwo jest zlokalizowana na piętrze III. Kolekcja Językoznawstwo i Literatura umieszczona jest częściowo na piętrze I oraz II. Na I piętrze znajdziemy literaturę powszechną, jednak bez literatur słowiańskich, natomiast na II piętrze dostępne są działy: Językoznawstwo oraz Nauka o Literaturze, a także Literatury słowiańskie.

  • O przyporządkowaniu do danej kolekcji decyduje treść dokumentu. Wyjątek stanowi tu Dział Ogólny (usytuowany w Czytelni Głównej), w którym znajdują się encyklopedie, słowniki ogólne, wydawnictwa informacyjne oraz słowniki dwu- i wielojęzyczne. Zasób pozostałych kolekcji tworzą głównie opracowania i wydawnictwa źródłowe, podręczniki akademickie, encyklopedie i słowniki dziedzinowe oraz czasopisma. Są to wydawnictwa, które ukazały się po 1945 r., z przewagą najnowszych, tj. od 2000 r.

  • Informacja o tym, czy dana książka jest w wolnym dostępie, znajduje się w w rekordzie opisu bibliograficznego, w uwagach dotyczących egzemplarzy. Elementy, na które należy zwrócić uwagę, to:

  1. Znak miejsca, który jest sygnaturą książki i wskazuje jej miejsce.

  2. Opcja Samoobsługa pojawiająca się w polu Zamawianie.

  3. Skrót WD (oznaczający wolny dostęp) w polu Kolekcja.

Każda książka w wolnym dostępie oklejona jest kolorowym paskiem oznaczającym kolekcję oraz białą nalepką zawierającą jej indywidualny znak miejsca.

Książki, z których korzystać można tylko na miejscu, są oznaczone u góry grzbietu jaskrawoczerwonym paskiem.
  • Kolekcje ustawione są zgodnie z klasyfikacją systematyczną Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu. Każda kolekcja dziedzinowa podzielona jest na zagadnienia szczegółowe. O miejscu danej książki w wolnym dostępie decyduje jej treść przedstawiona za pomocą indywidualnego znaku miejsca. Znak miejsca składa się z 4 stref oddzielonych od siebie ukośnikiem (/):

1. Strefy notacji, która oparta jest na kombinacji literowej i określa dziedzinę wiedzy. Notacja może składać się z jednego lub więcej elementów (oddzielonych kropką). Pierwszy oznacza dziedzinę, pozostałe tzw. poddziały wspólne formy (takie same dla wszystkich dziedzin) Np.:

  • Cr = Historia Polski
  • Cr.Fab = encyklopedie i słowniki dotyczące historii Polski
  • Cr.Kca = źródła dotyczące historii Polski
  • Crhb = Okres wolnej elekcji (1572 - 1795)
  • Crhbd = Okres wolnej elekcji (1572 - 1696
  • Crhbf = Okres saski

2. Strefy autora, w której podawane jest nazwisko i inicjał imienia autora lub w przypadku prac zbiorowych - trzy gwiazdki***.

3. Strefy tytułu, podającej trzy pierwsze litery tytułu.

4. Strefy wydania - rok wydania dokumentu np. 2000.

Przykładowy znak miejsca dla książki: Sienkiewicz Witold, Słownik historii Polski. Warszawa 2005 Cr.Fab/Sienkiewicz, Witold/Sło/2005.

  • O kolejności znaków miejsca i usytuowaniu książek na półkach decyduje alfabet. W przypadku wydawnictw, które posiadają identyczne strefy notacji, o ustawieniu decydują następne elementy znaku miejsca - strefy autora i tytułu (wg alfabetu), ewentualnie strefa wydania (wg chronologii).

  • Wybrane czasopisma znajdujące się na końcu kolekcji dziedzinowych ustawione są w układzie alfabetycznym.

  • W wolnym dostępie czytelnik sam wybiera książki z półek do wypożyczenia  na zewnątrz lub skorzystania w miejscach przeznaczonych do pracy wewnątrz budynku. Po zakończeniu pracy książki i czasopisma należy odłożyć na wózki lub stoliki umieszczone przy poszczególnych kolekcjach.

Opiekę nad księgozbiorem wolnego dostępu pełnią bibliotekarze dziedzinowi. Do ich zadań należy: dobór księgozbioru, sporządzenie opisu rzeczowego przy pomocy języka haseł przedmiotowych, klasyfikowanie zbiorów do kolekcji, informowanie o księgozbiorze.

Bibliotekarze dziedzinowi udzielają informacji bezpośrednio na dyżurach pełnionych w wolnym dostępie. Można się także z nimi kontaktować za pomocą poczty elektronicznej.

schemat kolekcji dziedzinowych schemat kolekcji dziedzinowych

DZIAŁ OGÓLNY

  • Aa Słowniki, encyklopedie, wydawnictwa informacyjne ogólne

BIBLIOLOGIA I NAUKOZNAWSTWO

  • Ab Bibliologia
  • Ac Bibliotekoznawstwo
  • Af Nauka

MATEMATYKA. INFORMATYKA. FIZYKA. CHEMIA

  • Ai Matematyka
  • Ak Informatyka
  • Al Astronomia
  • Am Fizyka
  • Ao Chemia

BIOLOGIA I NAUKI O ZIEMI

  • Ap Nauki geologiczne
  • At Geografia
    • Ata Krajoznawstwo i turystyka
  • Au Nauki biologiczne
  • Av Biochemia. Chemia fizjologiczna. Chemia biologiczna
  • Aw Botanika
  • Ax Zoologia

NAUKI STOSOWANE

  • Ay Nauki lekarskie
  • Bb Rolnictwo
  • Bc Uprawa roli i roślin
  • Bd Hodowla zwierząt. Zootechnika
  • Bg Leśnictwo
  • Bk Technika
  • Bl Elektrotechnika
  • Bn Budownictwo
  • Bp Przemysł
  • Br Rzemiosło
  • Bs Komunikacja
  • Bt Ochrona środowiska. Sozologia

NAUKI SPOŁECZNE

  • Bu Nauki społeczne
  • Bv Doktryny społeczno-polityczne
  • Bw Politologia
  • Bx Socjologia
  • By Polityka i technologia społeczna
  • Bz Filozofia i socjologia kultury
  • Cz Etnologia. Etnografia

NAUKI HISTORYCZNE

  • Ca Historia
  • Cb Historia powszechna. Nowożytna
  • Cc Historia Afryki
  • Cf Historia Ameryki
  • Cg Historia Stanów Zjednoczonych A.P.
  • Ci Historia Australii i Oceanii
  • Ck Historia Azji
  • Cm Historia Europy
  • Co Historia Francji
  • Cp Historia Niemiec
  • Cr Historia Polski
  • Cs Historia Rosji. Historia ZSRR
  • Cv Historia wojen
  • Cw Archeologia
  • Cx Historia kultury i obyczajów
  • Cy Nauki pomocnicze historii
    • Cym Archiwistyka
  • Di Wojskowość

EKONOMIA

  • Db Nauki Ekonomiczne
  • De Handel

PRAWO

  • Df Prawo

RELIGIA I FILOZOFIA

  • Dm Religioznawstwo
  • Dmz Prawosławie
  • Dn Katolicyzm
  • Do Protestantyzm
  • Dp Religie niechrześcijańskie
  • Ds Filozofia

PEDAGOGIKA. PSYCHOLOGIA

  • Dw Psychologia
  • Dx Pedagogika
  • Dz Sport

JĘZYKOZNAWSTWO I LITERATURA

  • Eb Językoznawstwo
  • Ee Filologia klasyczna
  • Eg Nauka o literaturze
  • Eh Literatury romańskie
  • Ei Literatury germańskie
  • Ek Literatury słowiańskie
  • El Literatura polska

SZTUKA I MUZEALNICTWO

  • Ep Sztuki plastyczne
  • Er Teatrologia. Filmologia
  • Et Taniec